De Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek is verlengd
 
‘Als je bewoners vraagt wat er anders moet in hun buurt, zeggen ze vaak: de eenzijdige samenstelling van de bevolking.’ Remy Justus is Programmamanager Pact Poelenburg en Peldersveld: ‘Bij de start van de gesprekken die leidden tot Pact Poelenburg en Peldersveld kregen we dat vaak te horen. Mensen die een beter inkomen krijgen, gaan weg. Daar kwamen vaak nieuwe kwetsbare bewoners voor terug, veel uit de regio rond Zaanstad. Van scholen kregen we bericht dat het aantal kinderen dat risico loopt op onderwijsachterstand steeds groter werd. De Sociale Wijkteams zagen dat nieuwe wijkbewoners vaak met complexe problematiek kampten en om hulp vroegen. Dit had effect op de werkdruk. De bewoners gaven aan dat ze meer een mix van mensen wilden zoals in andere buurten.’

Het hoofddoel van het Pact is het creëren van gelijke kansen voor kinderen op een goede toekomst. Hiervoor zijn randvoorwaarden: een andere bevolkingssamenstelling in de wijken (in sociaaleconomische zin) en het aanpakken van ondermijnende criminaliteit. De kwetsbaarheid is nu te veel geconcentreerd in wijken zoals Poelenburg en Peldersveld. Er moet meer balans komen in de verhouding tussen werkenden en niet werkenden. En in de verhouding tussen het aantal mensen met sociale problematiek tot mensen die veerkrachtig en weerbaar zijn. Tussen kinderen met en zonder risico op onderwijsachterstand. En bewoners met of zonder crimineel verleden.
 
Wet Bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek
Remy Justus: ‘Om de samenstelling van de wijken te veranderen heeft de Gemeenteraad Zaanstad in 2017 een aanvraag ingediend bij de minister voor de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek. Vier jaar geleden zijn we gestart. De wet geeft voorrang aan woningzoekenden die inkomen hebben uit arbeid, pensioen of studiefinanciering en die een startkwalificatie hebben. Wanneer je werkt in de zorg, hulpverlening en onderwijs, of bij de politie of brandweer, dan krijg je extra voorrang. Dit geldt alleen voor Poelenburg en Peldersveld. Daarnaast wordt een woningzoekende gescreend door de politie op overlastgevende en criminele activiteiten.’
 
Toewijzing
Menno Ziemer is coördinator van de woonruimteverdeling voor de zes woningcorporaties die actief zijn in Zaanstad. ‘De afgelopen vier jaar waren er 503 toewijzingen.
411 woningen zijn met voorrang toegewezen aan mensen met een maatschappelijk beroep: zij werken bijvoorbeeld in de zorg, hulpverlening, onderwijs of politie. Negentig woningen zijn zonder voorrang toegewezen. Bij de start kwamen door woningruil toch nieuwe bewoners in de wijk die niet aan de voorrangsregels voldeden. Daarna zijn de regels hiervoor aangescherpt.’
Ook kwetsbare statushouders die in het verleden veel in Poelenburg en Peldersveld werden geplaatst, worden nu verdeeld over de stad.
 
Verlenging gewenst
Na vier jaar liep de wet af. De vraag was of de wet verlengd moest worden. Na een evaluatie van de gemeente, onder andere met de corporaties, en gesprekken in de buurt was de uitkomst dat een verlenging van de wet zeer gewenst was. Remy Justus: ‘We kregen te horen van de bewoners: “We zijn er nog niet. Hou vol, anders zijn we heel snel weer terug bij af.” Voor deze wijken loopt de emmer over als er weer nieuwe kwetsbare bewoners bij komen. Er zit een grens aan wat een wijk aankan qua mensen die in kwetsbare omstandigheden leven. Inmiddels is de verlenging van de Wet goedgekeurd door de minister.
Door de nieuwe instroom zie je dat de verhouding qua bewoners wat meer in balans komt. Of het een verschil betekent voor de leefbaarheid en veiligheid? Dat is moeilijk te zeggen. Dat verschil krijg je ook niet met een paar honderd nieuwe wijkbewoners. Er spelen zoveel andere factoren een rol die impact hebben op de leefbaarheid en veiligheid in de wijken.’
 
Verkamering: uitbreiding regels
Remy Justus: ‘In 2016 benoemden bewoners vooral de eenzijdige samenstelling van de wijken. We krijgen nu langzaamaan een gemengdere wijk. Er is wel een nieuw probleem bijgekomen: het verhuren van woningen aan grote aantallen mensen. Dat heeft invloed op de leefbaarheid. Particuliere woningen worden voor veel geld verhuurd. Soms wonen er wel tien tot vijftien mensen in een huis. Vaak gaat het om arbeidsmigranten die een kamer huren. Dat heeft invloed op de leefbaarheid. Daarom worden de regels voor verhuur aangescherpt.
 
Als huurder van een particuliere woning moet je voor de huisvestingsvergunning straks kunnen bewijzen dat je inkomen hebt uit arbeid. Ook is er een verordening dat de woning aan maximaal twee volwassenen mag worden verhuurd. We gaan controleren of de regels worden toegepast en zullen ze ook handhaven. We hopen dat ook deze maatregelen bijdragen aan het verbeteren van de leefbaarheid.’